Uitstoot van broeikasgassen
We moeten de komende jaren flink aan de slag gaan. We gaan bouwen, renoveren en vooral ook beheren en onderhouden. We hebben besloten dat we op een meer circulaire en klimaatneutrale wijze ons werk willen doen. Hierbij zijn waterschapsbrede doelen benoemd, die in het programma voldoende en schoon water geconcretiseerd worden.
Voortgang speerpunt
Ervaring opdoen met het op circulaire wijze uitvoeren van projecten
De programma-overstijgende aanpak om onze impact op milieu en klimaat te beperken, wordt in Duurzaamheid toegelicht. De doorwerking daarvan vindt onder andere plaats in concrete projecten binnen het watersysteem.
In 2024 is gemaal Oudenhoorn opgeleverd (Duurzame nieuwbouw gemaal Oudenhoorn). Met dit project is gekeken hoe een gemaal zo circulair mogelijk gerenoveerd kan worden. In dit project is dat o.a. gebeurd door bestaande materialen her te gebruiken en materialen toe te passen die in de toekomst hergebruikt kunnen worden. Ook is de milieu-impact gekwantificeerd middels het toepassen van de Milieu Kosten Indicator.
In 2024 zijn onze inspanningen op circulaire inzet van bagger voortgezet. Met het Circulair Baggerconsortium, waarbij we samen met andere partners proberen om bagger zo circulair mogelijk te kunnen gebruiken. We hebben gekeken wat de definitie is van circulariteit binnen het baggeren. Tevens zijn de vele uitdagingen voor een circulaire baggerketen in kaart gebracht en is gekeken naar mogelijk oplossingen hiervan. Hiernaast hebben we samen met andere partners een onderzoek uitgevoerd naar het calcineren van baggerspecie. Hiermee wordt gekeken of en hoe bagger gecalcineerd kan worden tot een poeder dat als bindmiddel in beton gebruikt kan worden. Binnen dit onderzoek is ook gekeken of het calcineren van bagger gunstig kan zijn voor de verandering van PFAS-houdende bestanddelen in de bagger.
Terugdringen CO₂-uitstoot bij aanleg, beheer en onderhoud
In 2024 is er op verschillende manieren vooruitgang geboekt op het terugdringen van CO2-uitstoot binnen het programma voldoende en schoon water.
De aannemers die voor ons waterschap de baggerwerkzaamheden uitvoeren gebruiken standaard HVO 100 brandstof. HVO 100 is een duurzame dieselvervanger gemaakt van duurzame grondstoffen waarmee tot 90% van de CO2 uitstoot gereduceerd kan worden. In 2024 is de renovatie van gemaal Oudenhoorn afgerond, het duurzaamste gemaal van ons waterschap. Hierin is onder andere de dieselpomp vervangen door een elektrische pomp, waardoor CO2-uitstoot tijdens de procesvoering wordt verminderd.
In de variantenstudies voor renovaties van gemalen die in 2024 uitgevoerd zijn, zoals die voor Haas van Dorsser, Galathee en Rozenburg, is duurzaamheid nadrukkelijk meegenomen. In ieder geval één van de varianten moet voldoen aan het topcriterium duurzaamheid en de markt is gevraagd om van de verschillende varianten de CO2-schaduwprijs te berekenen. Hiermee wordt de milieu-impact van de verschillende varianten ook inzichtelijk gemaakt. Hiernaast zijn we verdergegaan met de ontwikkeling van het NBWS-BOS, waarmee het watersysteem efficiënter bestuurd kan worden. Dit bespaart op termijn energie en leidt dus ook tot een reductie van CO2.
Inzicht vergroten in emissies broeikasgassen uit het watersysteem
Uit onderzoek blijkt dat zo’n 5% van de landelijke broeikasgasemissies uit het oppervlaktewater komt. Hoe slechter de waterkwaliteit, hoe hoger de uitstoot van broeikasgassen. Maatregelen die gericht zijn op schoner water leveren dan ook een substantiële positieve bijdrage aan het klimaatvraagstuk.
Om beter inzicht te verkrijgen in de emissies van broeikasgassen uit het watersysteem volgen wij de landelijke ontwikkelingen op dit onderwerp, ook van andere (omliggende) waterschappen. Dit subdoel zal gedurende de rest van de planperiode meer aandacht vereisen.
