Innovatie

Droge voeten, schoon water: het uitvoeren van onze kerntaken wordt steeds complexer door klimaatverandering, wettelijke eisen, nieuwe technologieën, digitale transformatie, energietransitie en arbeidsmarktkrapte. Burgers en bedrijven verwachten dat de overheid transparant toegang verleent tot actuele informatie, professionele dienstverlening biedt met oog voor de menselijke maat én integraal en kostenefficiënt werkt. Innovatie, kennisontwikkeling en slimme netwerksamenwerking zijn hierbij onontbeerlijk.

Ons waterschap definieert innovatie als het ontwikkelen, testen en implementeren van nieuwe werkwijzen en toepassingen die - naar verwachting - meerwaarde opleveren voor de leefomgeving, inwoners en/of de organisatie. 

Voortgang speerpunt

Deze tijdlijn laat zien dat we op koers liggen met de realisatie van dit speerpunt

Versterken van het innovatief vermogen

In 2024 hebben we verder gewerkt aan het vergroten van het innovatief vermogen van ons waterschap door het ontwikkelen van de benodigde kennis, vaardigheden en werkprocessen in de organisatie. Zo is er een maatwerksessie generatieve Artificial Intelligence gegeven aan het gehele management. 

De opgestelde Innovatieagenda schetst inspirerende toekomstbeelden voor elke kerntaak en benoemt de bijbehorende innovatieve activiteiten voor de periode 2024-2025.

Het programmateam vertaalde relevante trends naar de organisatie en legde de verbinding met externe partijen. Voor de kerntaak Watersysteem is een innovatiekansenscan uitgevoerd. De hieruit ontstane ideeën zijn, waar mogelijk, gekoppeld aan reeds lopende of geplande projecten.

Hierna volgt een greep uit de innovatieve projecten waar wij in 2024 aan hebben gewerkt.

Innovatieve samenwerkingsprojecten

PHA2USE is een project voor de vervaardiging van natuurlijke plasticvervangers uit afvalwater. PHA is een hoogwaardige kwaliteit biologisch afbreekbaar, biobased plastic. Het is sterk én volledig (koud) afbreekbaar, onder natuurlijke omstandigheden. Onlangs is PHA2USE afgerond en is besloten deel te nemen aan een overgangsjaar genaamd PHA2SCALE, waarbij onze partner Paques Biomaterials de techniek door ontwikkelt, om zo te komen tot toepassing op een full scale installatie bij de waterschappen.

Ook zijn er twee innovatieve technische onderzoeken gestart:

  • Rekenmethode trigger en vervolgmechanisme zettingsvloeiing. Zettingsvloeiing is een mechanisme waarbij (op het onderwatertalud van een dijk) zand te losgepakt is en kan gaan vervloeien. Daarmee kan de dijk instabiel worden. Samen met Rijkswaterstaat doen we onderzoek naar een methode om te kunnen rekenen aan zettingsvloeiing op basis van mechanica in plaats van geometrie, om zo betrouwbaardere resultaten te krijgen.
  • Haalbaarheidsonderzoek niet-disruptieve inspectie van onderwaterfunderingen van historische waterbouwkunstwerken. De huidige inspectiemethode is destructief en vereist altijd reparatie achteraf. Een nieuwe inspectiemethode stelt de beheerder in staat een meer betrouwbare beoordeling van de constructieve sterkte en stabiliteit van het waterbouwkundige kunstwerk af te geven. En, waar nodig, op een doordachte wijze tot een ontwerp voor proportionele maatregelen te komen.

Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen voor het plaatsen van:

  • Een modulaire plasticvanger in Dordrecht. Deze plasticvanger is lichtgewicht, modulair en makkelijker te plaatsen dan de grotere plasticvangers, en daarmee geschikt voor kleinere wateren. Dit draagt ook bij aan het doel om de impact van nieuwe, opkomende stoffen op waterkwaliteit en ecologie te reduceren (verminderen-watervervuiling )  
  • Twee real-time debietmeters bij de inlaatsluis in Bernisse en waterinlaat Breeman / Blauwe Verbinding. Deze hieruit komende hoogwaardige Data as a Service (DaaS) helpt ons nauwkeuriger inzicht te krijgen in het volume water dat via deze kunstwerken in het Bernisse-Brielse Meer en de Oude Maas wordt ingelaten. Daarmee krijgen we meer kennis over de waterbalans en over hoeveel water we kunnen inlaten in droge zomers.
Innovaties bedrijfsvoering

Op het parkeerterrein van het hoofdkantoor zijn elektrische auto-laadpalen geïnstalleerd. Middels de innovatieve smart charging module wordt stroom naar de laadpalen slim verdeeld. Zo gebruiken we de beschikbare stroom optimaal en houden we rekening met netcongestie.

Bij de realisatie van gemaal Oudenhoorn is een innovatieve vispassage gebouwd. Via deze vispassage kunnen vissen vrijwillig door een inlaatleiding over de waterkering zwemmen. De vissen kunnen op eigen kracht het hoogteverschil overbruggen. Zij kunnen de onderdruk die in de leiding aanwezig is op de juiste snelheid corrigeren met de zwemblaas. Te snelle drukverschillen kunnen namelijk leiden tot vissterfte.

Samen met het bedrijf Vislift voeren we 2 jaar lang een videomonitoring uit. Dit heeft, in combinatie met visonderzoek, drie doelen: de inregeling van de vispassage, een beoordeling of de vis over de dijk wil zwemmen en onderzoek naar eventuele neveneffecten van de onderdruk. De eerste resultaten  zijn hoopvol. De eerste vissen zijn gedetecteerd op de videoherkenningsbeelden, waaronder onze doelsoort de paling. 

dit is een foto van de vispassage in gemaal Oudenhoorn
Foto van de vispassage in gemaal Oudenhoorn