Duurzaamheid
Ons waterbeheer toekomstbestendig maken begint met het beperken van onze negatieve impact op klimaat en milieu. Door duurzaam te handelen willen we klimaatverandering, milieuvervuiling en de toenemende schaarste aan grondstoffen zo veel mogelijk tegengaan.
Voortgang speerpunt
Verdere professionalisering duurzaamheid
Ons waterschap hanteert het uitgangspunt dat de duurzame doelen alleen behaald kunnen worden als duurzaamheid onderdeel uitmaakt van alle werkzaamheden die we als waterschap uitvoeren.
In 2024 hebben we gewerkt aan het opstellen van het Klimaatactieplan waarin de duurzame doelen van ons waterschap zijn vertaald naar concrete uitvoeringsstrategieën. Ook is er een werkproces ontwikkeld waarmee verschillende duurzaamheidthema’s vroegtijdig in het proces tegen elkaar worden afgewogen en geconcretiseerd. Belangrijk aandachtspunt voor de verdere implementatie van dit proces is het (door)ontwikkelen van specifieke duurzaamheidskennis en -kunde en het professionaliseren van het datamanagement. Dit past binnen de professionaliseringslag die we maken op het vlak van Duurzaam Opdrachtgeverschap.
Ook in 2024 zijn de stappen die we zetten op het vlak van Duurzaam Opdrachtgeverschap niet onopgemerkt gebleven. Wederom is ons waterschap gestegen op de landelijk ranglijst van duurzame aanbesteders, dit maal van plek 17 naar plek 7.
Waterschap Hollandse Delta stijgt naar zevende plaats op duurzaamheidsranglijst aanbesteders
We voeren onze taken in 2030 volledig energieneutraal uit
In 2024 hebben we verder gewerkt om als waterschap vanaf 2030 energieneutraal te zijn. In de Klimaatmonitor Waterschappen wordt jaarlijks bijgehouden hoe ons waterschap presteert ten opzichte van de doelstelling. De meest recente monitor is van 2023. Toen wekte ons waterschap 62% van de energiebehoefte zelf op. Dit is een daling vergeleken met het jaar ervoor doordat er meer energie is gebruikt voor het zuiveren en vermalen van water door het extreem natte jaar.
Een aanzienlijk deel van de energieneutraliteitsdoelstelling zou worden ingevuld met een door HVC te ontwikkelen windpark. Helaas is dit project ten minste vertraagd en worst-case vindt deze geen doorgang meer. In de gemeente is het politieke draagvlak om een windpark van deze schaal op deze locatie te bouwen verdwenen.
Ook netcongestie zorgt voor veel onzekerheid. Het overvolle stroomnet zorgt er niet alleen voor dat het bouwen van nieuwe zonneparken vrijwel stil is komen te liggen. Ook aan de afnamekant zorgt het voor risico’s voor waterschappen. De grotere stroomvraag bij vernieuwing van zuiveringen, gemalen, en verduurzamingsmaatregelen kan op veel plekken de komende 5 tot 10 jaar niet worden ingevuld. Hiervoor zullen maatregelen met betrekking tot piekmanagement en aanvullende stroomvoorzieningen moeten worden gerealiseerd.
Op basis van de huidige ontwikkelingen lijkt het behalen van de energiedoelen voor 2030 zeer onwaarschijnlijk.
In 2030 hebben we zowel ons gebruik van fossiele brandstoffen als onze CO₂-uitstoot zo ver mogelijk teruggebracht
In 2023 had ons waterschap een Klimaatvoetafdruk van ca. 44.500 ton CO2. Deze ligt sinds 2019 vrij stabiel rond dit getal.
De grootste uitdagingen voor realiseren van onze klimaatneutraliteit doelen is het inzichtelijk krijgen en uiteindelijk terugdringen van de broeikasgassen methaan en lachgas uit de rioolwaterzuiveringen. Ook de broeikasgasemissies van (uitbesteed) vrachttransport en personenvervoer dragen fors bij aan de klimaatvoetafdruk van ons waterschap.
In 2023 is het Versnellingsprogramma lachgas gestart vanuit de Unie van Waterschappen met als doel om kennisleemten met betrekking tot de hoogte van deze emissies en de reductiemogelijkheden te gaan vullen. In dit kader is eind 2024 gestart met een meetcampagne op twee van onze zuiveringen..
Sinds mei 2024 passen we de Schoon en Emissieloos Bouwen Routekaart toe bij alle (relevante) aanbestedingen. In 2024 is dat bij vijf aanbestedingen voorgekomen. Hiermee eisen we als Duurzaam Opdrachtgever dat de markt schoner materieel inzet bij werkzaamheden voor het waterschap. Tot nu toe kan de markt voldoen aan de eisen die wij stellen conform de Routekaart. Ons waterschap kwam in 2024 eenmaal in aanmerking voor een financiële bijdrage uit de Specifieke Uitkering (SPUK-regeling). Het is moeilijk om inzicht te krijgen in de exacte meerkosten van SEB voor de contracten waar SEB is uitgevraagd. De eventuele meerkosten van Schoon en Emissieloos Bouwen staan ook landelijk in de belangstelling. Het ministerie van I&W heeft hier eind 2024 verdiepend onderzoek naar laten uitvoeren, waarvan de resultaten nog niet bekend zijn. Feit is wel dat we nu een transitie fase doormaken waarin meerdere prijsbepalende factoren op elkaar inspelen.
Binnen ons waterschap wordt ook het gebruik van fossiele brandstoffen teruggedrongen. Onze voertuigen zijn steeds vaker elektrisch is diesel vervangen voor biobrandstof HVO100. Hiermee wordt 90% besparing van CO2 gerealiseerd ten opzichte van reguliere diesel.
Bovenstaande activiteiten helpen om invulling te geven aan de speerpunten die bij deze kerntaken zijn opgenomen:
- We verminderen de CO2-uitstoot bij de uitvoering van werkzaamheden aan de waterkeringen
- We verminderen de CO2-uitstoot bij de uitvoering van werkzaamheden aan de waterketen
- We verminderen de uitstoot van broeikasgassen bij de uitvoering van het waterbeheer
- We hanteren duurzaamheid als leidend principe voor het beheer en onderhoud van het wegenareaal.
Het is nog onzeker in hoeverre we onze doelstelling ten aanzien van CO2-reductie op tijd kunnen realiseren. Dit heeft onder andere te maken met de uitdagingen wat betreft netcongestie en de uitkomsten van het versnellingsprogramma lachgas die pas in 2026/2027 verwacht worden.
Wagenpark van Hollandse Delta krijgt elektrische shock
